Hiện nay khi giá phân đạm đang ở mức cao thì việc sử dụng tiết kiệm lượng đạm trong canh tác lúa để giảm giá thành sản xuất càng cần thiết. Giảm lượng đạm nhưng ruộng lúa vẫn phải đảm bảo được năng suất, nên vấn đề là cần gia tăng hiệu quả sử dụng đạm của cây lúa và chống thất thoát đạm trong quá trình canh tác.
Hiệu quả sử dụng lượng phân đạm của lúa thường rất thấp, chỉ khoảng 35 - 40%. Có thể nâng cao hiệu quả sử dụng đạm lên tới 45- 50% bằng các biện pháp :
1/ Bón đúng các thời kỳ cây lúa có nhu cầu đạm cao: Đây là các thời kỳ cây hút chất dinh dưỡng mạnh nhất, lúc này cần kịp thời bón phân đáp ứng nhu cầu của cây để đạt năng suất tối hảo nhất, các thời kỳ đó là: Bén rễ, nẩy chồi, làm đòng , sau khi lúa trổ.
2/ Hạn chế sự thất thoát đạm: Phân đạm đang sử dụng rộng rãi hiện nay là phân Urê, thuộc nhóm amôn rất dễ tan. Khi bón vào đất, do tác động của men ureaza, Urê sẽ được thủy phân thành Carbonat amôn ( NH4)2CO3, được cây sử dụng hoặc được keo đất hấp thụ để sau đó cung cấp từ từ cho cây. Khi chưa được thủy phân, Urê không bị đất giữ lại, thấm sâu rất nhanh. Sự phân giải nhanh hay chậm tùy thuộc tính chất đất, độ pH đất, nhiệt độ, độ ẩm... Ở đất thịt, trung tính, nhiệt độ 30ºC sự phân giải chỉ trong 2 - 3 ngày trong khi đó ở đất cát phải mất đến 7-8 ngày.
Sự mất đạm còn do sự oxy hoá đạm amoniac ở lớp đất mặt thành khí Nitơ tự do bay mất. Từ đó để hạn chế sự thất thoát đạm cần phải :
-
Không bón đạm khi đất khô, cần đắp bờ giữ nước tốt để tránh sự mất đạm do bốc hơi.
-
Không bón đạm khi ruộng có quá nhiều nước để tránh mất đạm do rửa trôi theo trọng lực. Mực nước tốt nhất khi bón phân từ 5-10cm
Bài viết được thực hiện bởi KS. NGUYỄN THỊ PHƯỢNG LIÊN - Công ty Vinhthinh Biostadt JSC