Tóm tắT
Nghiên cứu của các tác giả xác định rằng khi nuôi tôm với độ mặn bằng 1/3 độ mặn nước biển thì tỉ lệ sống và tốc độ tăng trưởng của tôm bị ảnh hưởng đáng kể ở các mức nitrat trên 220mg/l. Nitrat có thể làm giảm hiệu quả cho ăn, ngưng trệ trao đổi chất và chức năng nội tiết suy giảm. Ngộ độc Nitrat phát sinh nhiều vấn đề đối với tôm nuôi ở độ mặn thấp. Những biểu hiện của tôm bị nitrat cao là cụt râu, mang bất thường và gan tụy bị tổn thương.
Trong ao nuôi, một trong những mối quan tâm chính của chất thải là nitơ, thể hiện của hàm lượng NH3, NO2 và NO3. NH3 được bài tiết bởi động vật và cũng phát sinh từ sự phân hủy các chất rắn hữu cơ như thức ăn thừa.
NH3 có thể lọai bỏ khỏi ao nuôi thông qua sự đồng hóa bởi vi khuẩn dị dưỡng, tảo và thực vật. NH3 cũng có thể được loại bỏ khỏi ao và hệ thống nuôi thủy sản thông qua quá trình nitrat hóa. Đây là chu trình 2 bước được thực hiện bởi vi khuẩn tự dưỡng gọi là nitrifiers (vi khuẩn nitrat hóa). NH3 được chuyển hóa thành NO2 và NO2 sau đó được chuyển hóa thành NO3.
So với Nitrat, cả Amoniac và Nitrit đều cực độc với tôm. Amoni và Nitrit nên duy trì ở mức thấp đối với các ao tôm lớn và các hệ thống lọc sinh học. Tuy nhiên, Nitrat thì vẫn tiếp tục tích lũy và nồng độ nitrat ở mức cao cũng sẽ gây độc cho tôm. Các giải pháp chuẩn để giảm nồng độ nitrat ( thay nước hoặc công nghệ khử nitrit sinh học) đều rất tốn kém và tận dụng nguồn tài nguyên có giá trị.
Rất ít thông tin được biết về những ảnh hưởng lâu dài của nitrat đến tôm nuôi. Các báo cáo trước đây thường được thực hiện ở các mức nitrat được coi là an toàn. Một số khuyến cáo cần giữ nitrat ở mức thấp hơn 100mg/l, trong khi đó một số người nuôi cảm thấy không có vấn đề gì ảnh hưởng đến sức khỏe tôm ở mức nitrat > 500mg/l tại trang trại nuôi của họ. Để loại trừ sự nhầm lẫn này, các nghiên cứu được thực hiện bởi các tác giả nhằm xác định nồng độ nào có tác động xấu đến năng xuất tôm trong một khoảng thời gian dài.
ẢNH HƯỞNG CỦA NITRATE
Tôm thẻ chân trắng, L.vannamei, được nuôi trong phạm vi nhỏ của hệ thống bể 150 L trong 6 tuần ở độ mặn xấp xỉ 1/3 độ mặn nước biển, khoảng 11g/l (11 phần ngàn) với các hàm lượng nitrate khác nhau . Bảng 1 tóm tắt ảnh hưởng của Nitrate đến năng xuất tôm.
Không có sự khác biệt thống kê về tỉ lệ sống và tốc độ tăng trưởng đối với tôm tiếp xúc nồng độ nitrat ở mức 35-220 mg/l. Tuy nhiên, ở mức cao hơn 220mg/l thì tỉ lệ sống & tốc độ tăng trưởng bị ảnh hưởng đáng kể. Tôm tiếp xúc với hàm lượng nitrate tối đa 910mg/l thì rất kém. Một số trường hợp có thể giải thích cho sự kìm hãm tăng trưởng, tỉ lệ chết tăng, kể cả việc giảm hiệu quả cho ăn, hạn chế trao đổi chất và suy giảm chức năng nội tiết.
ĐỘ MẶN & NITRATE
Thêm một số thí nghiệm khác khi cho tôm tiếp xúc với nitrate được thực hiện ở các độ mặn khác nhau từ nước lợ đến mức độ mặn bằng ½ nước biển (2-18%o). Năng suất tôm bị ảnh hưởng đáng kể ở nhóm có độ mặn thấp nhất.
Nghiên cứu này cho thấy độc tính của nitrate là một vấn đề đối với người nuôi tôm đang nuôi ở độ mặn thấp gần với các điều kiện nước ngọt. Ở độ mặn thấp, tôm phải dùng năng lượng đáng kể cho việc điều hòa áp suất thẩm thấu để cân bằng với môi trừơng muối thấp. Đây là yếu tố gây stress cho tôm, như vậy khi có thêm yếu tố gây stress trong môi trường nitrate cao thì tôm nuôi khó kiểm soát tốt.
ẢNH HƯỞNG SỨC KHỎE
Cách tốt nhất đế xác định ảnh hưởng của độc tính nitrate đối với tôm là nhìn vào chỉ số năng suất tôm như: tỉ lệ sống, tốc độ tăng trưởng. Người nuôi quan tâm đến việc giữ sức khỏe tôm nuôi thông qua việc đánh giá các đặc điểm sinh lý khác như râu, mang và gan tụy.
Tôm tiếp xúc với nồng độ nitrate cao trong thời gian dài thì có biểu hiện cụt râu, mang bất thường và gan tụy bị tổn thương. Cụt râu và mang bất thường là những dấu hiệu lâm sàng đầu tiên làm giảm sức khỏe tôm.
Cơ quan gan tụy ở tôm sản xuất enzyme tiêu hóa và chịu trách nhiệm thúc đẩy sự hấp thu bình thường các chất dinh dưỡng. Một loạt tổn thương quan sát được ở tôm khi tiếp xúc với nồng độ nitrate cao thể hiện qua việc các tế bào bị kéo dãn và không có màng biểu mô, có thể là hậu quả của việc ăn uống kém hoặc chuyển hóa thức ăn không bình thường.
Ngoài việc ảnh hưởng đến sức khỏe của động vật, những thay đổi về vật lý và sinh học có thể dẫn đến kết quả làm giảm giá trị thương phẩm và giảm lợi nhuận của người sản xuất.
QUAN ĐIỂM
Điều quan trọng là đưa ra các giới hạn của hàm lượng nitrat khi quan tâm đến nguồn nước và bảo vệ nguồn tài nguyên. Tuy nhiên nó cũng rất quan trọng để không ảnh hưởng đến sức khỏe tôm nuôi hoặc năng suất. Thử nghiệm này đề nghị cẩn trọng áp dụng khi quan tâm đến việc nuôi tôm ở mức nitrat hiện diện trong nước >220mg/l. Ngoài ra, khi nuôi tôm ở độ mặn thấp thì cần quan tâm đến việc giảm hàm lượng nitrat. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp người nuôi có thêm thông tin để quyết định việc quản lý liên quan đến cân bằng giữa việc bảo vệ ngùôn tài nguyên và kiểm soát hàm lựơng nitrat.
Tác giả:
David D. Kuhn, Ph.D. Department of Food Science and Technology Virginia Tech Blacksburg, Virginia 24061 USA, davekuhn@vt.edu
Stephen A. Smith, DVM, Ph.D. Department of Biomedical Sciences and Pathology Virginia-Maryland Regional College of Veterinary Medicine Virginia Tech Blacksburg, Virginia, USA
George J. Flick, Jr., Ph.D. Department of Food Science and Technology Virginia Tech
Nguồn: High Nitrate Levels Toxic To Shrimp - The Global Aquaculture Advocate - Tháng 11 - 12, 2011
Người dịch: KS LÊ TRUNG VIỆT - CÔNG TY VINHTHINHBIOSTADT
.jpg)
.jpg)
Trang chủThông tin kỹ thuậtNUÔI TÔM SÚ, THẺQuản lý chất lượng nướcHàm lượng nitrat cao sẽ gây độc cho tôm
Hotline Vinhthinh Biostadt - Thủy Sản
Zalo - ĐT: 0912 889 542
English
.png "Thuốc trừ sâu Unitox 5EC")
